รู้จักจุฬาฯ
การบริหาร
อัตลักษณ์มหาวิทยาลัย
Green University
Sustainability
ติดต่อจุฬาฯ
บริจาคให้จุฬาฯ
หลักสูตร
การสมัครเข้าศึกษา
หน่วยงานการศึกษา
บริการนิสิต
บริการวิชาการ
บริการทางการแพทย์
บริการตรวจวิเคราะห์คุณภาพ
สารสนเทศและการสื่อสาร
พื้นที่สร้างสรรค์
ข่าวสารและความเคลื่อนไหว
วารสารจุฬาฯ
สาระความรู้
ข่าวสารจุฬาฯ
14 พฤษภาคม 2564
ข่าวเด่น, งานวิจัยและนวัตกรรม
ศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถเพื่อมะเร็งเต้านม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ใช้ภูมิคุ้มกันบำบัดรักษามะเร็งเต้านมสำเร็จแห่งแรกของโลก เผยผลเซลล์มะเร็งคนไข้รายแรกเป็นศูนย์ อาการข้างเคียงน้อย คุณภาพชีวิตเพิ่ม
หลังจากรักษามะเร็งเต้านมด้วยวิธีการต่างๆ แล้ว มะเร็งยังกลับมาเป็นซ้ำและลุกลามไปยังตับ ปอด และกระดูก เพลินพิศ โกแวร์ ตัดสินใจยุติการรักษาเพื่อใช้ชีวิตที่เหลือกับลูกสาว จนกระทั่ง รศ.นพ.กฤษณ์ จาฏามระ หัวหน้าศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถเพื่อมะเร็งเต้านม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย แนะนำการรักษาด้วย “ภูมิคุ้มกันบำบัด” เธอก็กลับมีความหวังขึ้นอีกครั้ง
“อาการต่างๆ ดีขึ้น หลังจากฉีดเซลล์ภูมิคุ้มกันไปแล้ว 6 เดือน จากที่ต้องนั่งรถเข็น เดินไม่สะดวก เพราะกระดูกทรุดตัว ตอนนี้ เดินขึ้น-ลงบันไดได้โดยไม่เหนื่อย อาการปวดกระดูกหายไป ไม่ต้องใช้ยาแก้ปวด ผลการเจาะตรวจชิ้นเนื้อจากตับที่มีเซลล์มะเร็งแพร่กระจาย ก็ไม่พบเซลล์มะเร็งเหลืออยู่” เพลินพิศ กล่าวด้วยรอยยิ้ม และเสริมว่า อาการข้างเคียงที่เกิดขึ้นจากการรักษามีเพียงตุ่มน้ำใส และปวดตามข้อเล็กน้อยเท่านั้น
ทุกวันนี้ เพลินพิศ ใช้ชีวิตได้ตามปกติ เพียงต้องระวังการเคลื่อนไหวบริเวณหลังและคอ เนื่องจากกระดูกทรุด อันเป็นผลจากมะเร็งที่เป็นมาหลายปีก่อนหน้านี้
มะเร็งเต้านม ภัยอันดับหนึ่งของหญิงทั่วโลกและไทย
มะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่คร่าชีวิตผู้หญิงเป็นอันดับหนึ่งของโลก และผู้หญิงไทยก็เป็นมะเร็งชนิดนี้มากที่สุดด้วย การรักษามะเร็งเต้านมตามมาตรฐานโลกมีหลายวิธี อาทิ การรักษาด้วยยาเคมีบำบัด การฉายรังสี การใช้ยาต้านฮอร์โมน การรักษาด้วยยาพุ่งเป้า และการผ่าตัดเต้านม แต่สำหรับผู้ป่วยบางราย แม้จะรักษาด้วยวิธีการเหล่านั้นแล้ว มะเร็งก็อาจกลับมาเป็นซ้ำได้อีก
การรักษาด้วยภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) จึงนับเป็นอีกหนึ่งทางเลือก
“ระบบภูมิคุ้มกันเป็นทางเลือกหนึ่งในการรักษามะเร็ง ในต่างประเทศมีการคิดค้นเรื่องนี้มาหลายสิบปีแล้ว แต่ยังไม่มีการนำมาปรับใช้กับการรักษามะเร็งเต้านมและยังไม่มีการรักษาแบบเฉพาะเจาะจงสำหรับคนไข้แต่ละราย” รศ.นพ.กฤษณ์ กล่าว
“ทางศูนย์ฯ ศึกษาเรื่องนี้มานาน มีการเตรียมความพร้อม ทั้งเครื่องมือ อุปกรณ์ และทีมบุคลากรทางการแพทย์ จนค้นพบวิธีการและแนวทางการรักษามะเร็งเต้านมด้วยภูมิคุ้มกันบำบัดที่คาดว่าจะสามารถช่วยคนไข้ได้”
ภูมิคุ้มกันบำบัดรักษามะเร็งเต้านมอย่างไร
รศ.นพ.กฤษณ์ อธิบายว่าภูมิคุ้มกันบำบัดเป็นการใช้เซลล์ภูมิคุ้มกันพื้นฐานที่มีมากที่สุดในร่างกาย กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน (T-cell) แล้วให้ไปกำจัดเซลล์มะเร็ง
“ระบบภูมิคุ้มกันเป็นระบบที่สำคัญที่สุดของมนุษย์ เมื่อเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย ภูมิคุ้มกันจะทำงาน แต่เมื่อเซลล์มะเร็งเกิดขึ้น ภูมิคุ้มกันไม่ทำลายเซลล์มะเร็งเพราะคิดว่าเป็นเซลล์กลุ่มเดียวกัน เราจึงศึกษาคุณสมบัติพิเศษของเซลล์มะเร็งที่ต่างจากเซลล์ธรรมดา ก็พบว่าผิวของเซลล์มะเร็งมีโปรตีนจำเพาะ ซึ่งคนไข้แต่ละคนมีโปรตีนจำเพาะนี้แตกต่างกันไป”
รศ.นพ.กฤษณ์ อธิบายขั้นตอนการรักษาด้วยภูมิคุ้มกันบำบัดว่า
“เรานำเซลล์ภูมิคุ้มกันที่อ่อนที่สุดของร่างกายคนไข้มะเร็งเต้านมมาเลี้ยงในห้องปฏิบัติการให้เจริญเติบโตคู่กับโปรตีนจำเพาะ (Peptide) ของมะเร็งเต้านมแต่ละคน ในระยะเวลา 24 ชั่วโมง เซลล์ภูมิคุ้มกันจะเรียนรู้และจดจำโปรตีนจำเพาะของเซลล์มะเร็งได้ จากนั้น เราก็จะฉีดเซลล์ภูมิคุ้มกัน (ที่เรียนรู้แล้ว) เข้าไปที่ต่อมน้ำเหลืองของคนไข้ เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันขยายตัวไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกาย เซลล์ภูมิคุ้มกันก็จะช่วยกำจัดเซลล์มะเร็ง”
ภูมิคุ้มกันบำบัดกับอนาคตการรักษามะเร็ง
หลังจากรักษาคนไข้รายแรกสำเร็จ ศูนย์สิริกิติ์บรมราชินีนาถเพื่อมะเร็งเต้านม ได้นำระบบภูมิคุ้มกันบำบัดมาช่วยรักษาคนไข้มะเร็งเต้านมรายอื่นๆ โดยคาดว่าจะสามารถลดค่าใช้จ่ายในการรักษาลง 1 ใน 3 จากค่าใช้จ่ายของคนไข้รายแรก ซึ่งจะเป็นค่าใช้จ่ายที่น้อยกว่าการรักษาด้วยวิธีเคมีบำบัดด้วย
“ในฐานะผู้ที่รักษามะเร็งเต้านมมามากว่า 50 ปี ณ เวลานี้เทียบกับเมื่อก่อนต่างกันมาก การรักษามะเร็ง ถ้าเจอในระยะต้นๆ รักษาอย่างถูกวิธี และมีระบบภูมิคุ้มกันบำบัดเข้ามาช่วย โอกาสที่จะรักษาหายมีสูงถึง 90 เปอร์เซ็นต์”
“สำหรับผู้ที่รักษาหายแล้ว มะเร็งจะกลับมาอีกหรือไม่ ยังไม่มีใครตอบได้ ผมตอบได้แต่ว่าระบบภูมิคุ้มกันนี้จะยังอยู่ในร่างกายของเราตลอดไป ถ้ามีเซลล์มะเร็งเกิดขึ้นมาใหม่ ผมคาดว่าระบบภูมิคุ้มกันจะมีเพียงพอที่จะไปจัดการกับเซลล์มะเร็งได้”
ที่สำคัญ รศ.นพ.กฤษณ์ กล่าวว่า ระบบภูมิคุ้มกันสามารถไปได้ทุกจุดในร่างกาย รวมถึงสมอง ซึ่งการรักษาด้วยเคมีบำบัดทำไม่ได้
“อย่าหมดหวัง ผมอยากให้คนป่วยทุกคนมีความหวัง” รศ.นพ.กฤษณ์ ฝากทิ้งท้าย
โครงการสัตวแพทย์ จุฬาฯ เพื่อสัตว์ยากไร้บนเกาะเสม็ด จ.ระยอง
ศูนย์หนังสือจุฬาฯ จัดโครงการอบรมครู “การพัฒนาสมรรถนะหลักและสมรรถนะเฉพาะของนักเรียนในสถานศึกษา”
11 มิ.ย. 65 เวลา 09.00 น.
Zoom
การบรรยายวิธีการโอนย้ายข้อมูลจาก Google Drive มายัง OneDrive
7 มิถุนายน 2565 เวลา 14.00 – 16.00 น.
Microsoft Teams
การคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลสำหรับนิสิตและบุคลากร จุฬาฯ
จุฬาฯ กับการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล กฎหมาย PDPA ที่นิสิตควรรู้
ความภูมิใจของบัณฑิตจุฬาฯ ในวันรับปริญญาอันน่าภาคภูมิ
จุฬาฯ สนับสนุนให้อาจารย์ทำงานวิจัย นับว่าเป็นสิ่งที่ดีมากต่อทั้งอาจารย์ นิสิต รวมถึงภาคประชาสังคม รองศาสตราจารย์ ดร.สุชนา ชวนิชย์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
จุฬาฯ สนับสนุนให้อาจารย์ทำงานวิจัย นับว่าเป็นสิ่งที่ดีมากต่อทั้งอาจารย์ นิสิต รวมถึงภาคประชาสังคม
รองศาสตราจารย์ ดร.สุชนา ชวนิชย์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย