“โอกาสในวิกฤตโควิด-19” ของธุรกิจสายการบินที่เข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการ

3 มิถุนายน 2563

นโยบายการล็อกดาวน์ที่ประเทศต่างๆ นำมาใช้ต่อสู้วิกฤตโควิด-19 มีผลกระทบในวงกว้างต่อเศรษฐกิจทั่วโลก นโยบายนี้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อภาคเศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งธุรกิจสายการบินที่ต้องหยุดให้บริการลง และเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการเพื่อให้ลูกหนี้พักชำระหนี้ทั้งหมด พร้อมทั้งได้รับความช่วยเหลือทางการเงินอย่างทันท่วงทีจากผู้ถือหุ้นใหม่ หรือจากเจ้าหนี้ในการแปลงหนี้เป็นทุน เพื่อให้มีโอกาสที่จะฟื้นฟูกิจการและกลับมามีรายได้และทำกำไรได้อีกครั้ง โดยยังคงสามารถรักษาทรัพย์สินเดิมของบริษัทได้ โดยไม่ถูกขายทอดตลาดเพื่อมาชำระหนี้ในระหว่างที่เข้าสู่กระบวนการฟื้นฟู

กรณีของบริษัทการบินไทย ซึ่งผลการดำเนินงานมีปัญหาขาดทุนสะสมและมีหนี้สินจำนวนมหาศาลตั้งแต่ก่อนเกิดวิกฤตโควิด-19 วิกฤตในครั้งนี้จึงเปรียบเสมือนตัวเร่งที่สะท้อนให้ทุกภาคส่วนได้รับรู้ถึงปัญหาที่ไม่ได้รับการแก้ไขอย่างจริงจังในอดีต ศ.ดร.ศิริมล ตรีพงษ์กรุณา University of Western Australia ศ.ดร.ภรศิษฐ์ จิราภรณ์ Pennsylvania State University รศ.ดร.พัฒนาพร ฉัตรจุฑามาส จากสถาบันบัณฑิตธุรกิจ ศศินทร์ฯ ได้นำเสนอบทความเรื่อง “โอกาสในวิกฤตโควิด-19” โดยกล่าวถึงสายการบินไทยซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจว่าประสบปัญหาไม่แตกต่างจากสายการบินแห่งชาติอื่น ๆ และยังมีความสอดคล้องกับต้นทุนในการบริหารองค์กรของรัฐหรือค่าใช้จ่ายระบบราชการ โครงสร้างองค์กรที่ซับซ้อน มีระดับผู้บริหารและระดับผู้จัดการที่มากเกินความจำเป็น ระบบการตัดสินใจล่าช้าอันเนื่องมาจากรายละเอียดของงานมีความยุ่งยาก ส่งผลให้กระบวนการตัดสินใจทำได้ยากและช้ากว่าคู่แข่ง มีกฎระเบียบและข้อบังคับมากเกินไป ทำให้ขาดความเป็นอิสระ เป็นต้น

วิกฤตโควิด-19 คือโอกาสที่ให้สายการบินแห่งชาติเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการหรือที่เรียกกันว่า Chapter 11 เร็วขึ้น และมีโอกาสที่จะมีการจัดการกับปัญหาต่าง ๆ ที่สะสมมาช้านานอย่างเป็นรูปธรรม เปิดโอกาสให้มีการปรับโครงสร้างหนี้กว่า 350,000 ล้านบาท และปรับโครงสร้างองค์กรใหม่โดยผ่านระบบของศาลล้มละลาย แต่ประเด็นสำคัญที่ควรจับตามองคือ

– ผู้ทำแผนฟื้นฟูกิจการให้กับสายการบินแห่งชาติแห่งนี้เป็นที่ยอมรับจากเจ้าหนี้และลูกหนี้หรือไม่

– ตัวแผนฟื้นฟูกิจการจะเป็นที่ยอมรับจากเจ้าหนี้ ลูกหนี้ สหภาพการบินไทย ผู้ถือหุ้น และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่นๆ มากน้อยเพียงใด จะสามารถประนีประนอมเพื่อหาข้อยุติเป็นที่พึงพอใจของทุกฝ่ายภายใต้เงื่อนไขที่การบินไทยจะต้องกลับมาสร้างรายได้และทำกำไรได้อีกครั้ง

– ผู้บริหารแผนเป็นส่วนสำคัญมากที่สุด เพราะเป็นแรงผลักที่จะช่วยให้บริษัทการบินไทยสามารถผ่านกระบวนการฟื้นฟูนี้ได้สำเร็จ

กระบวนการฟื้นฟูกิจการไม่ได้ง่ายและรวดเร็วอย่างที่ทุกฝ่ายต้องการ ดังนั้น อนาคตของบริษัทการบินไทยโดยผ่านกระบวนการนี้จะเป็นไปในทิศทางใด บริษัทจะสามารถผ่านกระบวนการฟื้นฟูกิจการ ได้สำเร็จหรือไม่ จึงเป็นเรื่องที่ต้องติดตามต่อไป